Na pewno wielu rodziców zadaje sobie to pytanie. Czy jest jakiś wiek, od kiedy możemy zapisać dziecko na wizytę do specjalisty?
Tak naprawdę wizytę można odbyć już z niemowlęciem (około 3 miesiąca życia), jeżeli przejawia zachowania nieadekwatne do swojego wieku (np. nadwrażliwość (lub wręcz przeciwnie) na bodźce, nerwowe zachowania przy karmieniu, stałe pobudzenie, niespokojne zachowania).
W przypadku dzieci w wieku przedszkolnym warto zastanowić się nad konsultacją u psychologa na przykład, jeżeli dziecko ma trudności w budowaniu relacji, jest nadmiernie pobudzone, agresywne czy też zaszły poważne zmiany w jego życiu, np. pojawienie się rodzeństwa.
Znacznie trudniej jest z dziećmi w wieku szkolnym i z młodzieżą. Granicznym wiekiem jest tutaj 12/13 rok życia, kiedy lepiej zgłosić się do psychologa młodzieży. Rodzice nie są często w stanie “wyłapać” niepokojących sygnałów, ponieważ nie przebywają ze swoją pociechą tak często, jak wcześniej. Jeżeli zauważy się zachowanie, które jest niepokojące przede wszystkim należy to zakomunikować, porozmawiać z dzieckiem i spróbować poznać przyczynę zmiany, która nastąpiła. Równie często jest tak, że starsze dzieci, młodzież w szczególności, sami zgłaszają chęć udania się do psychologa.
W zależności od wieku dziecko powinno zostać w odpowiedni sposób poinformowane o planowanej wizycie u psychologa. Nie należy trzymać tego w tajemnicy, a już na pewno nie należy używać argumentów, które sugerowałyby, że taka wizyta jest formą kary za złe zachowanie.
W przypadku małych dzieci warto rozpocząć rozmowę od tego, że pójdziemy do nowego miejsca, gdzie dziecko będzie mogło się pobawić i porozmawia z bardzo miłą panią/panem. Na pewno nie należy używać słów, które dziecku będą się źle kojarzyć, czyli np. lekarz, gabinet, klinika. Dziecko może się wtedy wystraszyć i nie chcieć zostać ze specjalistą w gabinecie. Warto też podkreślić dziecku, że rodzic cały czas będzie obecny za ścianą, co da mu poczucie bezpieczeństwa.
Z kolei u starszych dzieci i młodzieży rozmowę o wizycie warto przeprowadzić wcześniej nie stawiając ich tym samym przed faktem dokonanym. Jeżeli rodzic widzi niepokojące zachowania dziecka powinien z nim o tym czym prędzej porozmawiać używając przede wszystkim argumentu, że się martwi i chciałby wiedzieć co u dziecka się dzieje. Czy są to problemy szkolne, konflikt z rówieśnikami itp. Szczera rozmowa może spowodować, że dziecko otworzy się. Następnie warto powiedzieć wprost, że może dobrze byłoby zasięgnąć opinii kogoś z zewnątrz i podkreślić, że często rozmowa z kimś “obcym”, z dużą wiedzą i doświadczeniem może pomóc. Tak jak było wspomniane wcześniej, wizyta u psychologa nie może być kojarzona z karą, czyli zdania “Twoje zachowanie jest niedopuszczalne. Pójdziesz do psychologa” mogą zadziałać odwrotnie niż chciałby tego rodzic. Należy pamiętać, że za “złym” zachowaniem często stoją prawdziwe trudności, z którymi dziecko nie może sobie poradzić.
Jak było wspomniane wcześniej, warto pamiętać o tym, że młodzież często sama wprost komunikuje, że potrzebuje wizyty u psychologa. Rodzic na pewno nie powinien traktować tego jako swoją porażkę, że nie jest w stanie zapewnić szczęścia swojemu dziecku, czy też, że dziecko nie ufa mu na tyle, żeby się zwierzyć. Bardzo często potrzebujemy obiektywnego spojrzenia na sytuację, bez emocjonalnego zaangażowania i nie oznacza to braku zaufania do bliskich. Są tematy, na które nie chcemy rozmawiać z rodziną, bo są dla nas na przykład wstydliwe. Dziecko też ma do tego absolutne prawo. Jeżeli zgłasza rodzicowi chęć udania się do specjalisty, to też jest oznaką zaufania.
Jeżeli wizyta jest już umówiona rodzic również powinien się do niej przygotować. Zastanowić się dokładnie nad sytuacją, z którą się zgłasza i jakiej pomocy oczekuje. Pierwsza wizyta odbywa się bez dziecka, co daje możliwość szczerej rozmowy ze specjalistą i dogłębnego opisu sytuacji. W przypadku nastolatków rodzic odbywa krótką rozmowę ze specjalistą, a następnie dziecko zostanie zaproszone do gabinetu samo.
W trakcie pierwszej wizyty rodzic (szczególnie młodszego dziecka) powinien być przygotowany na szereg pytań ze strony specjalisty, począwszy od pytań o przebieg ciąży, przebytych chorobach, pobytach w szpitalu, zainteresowania, kontakty z innymi, opiekę poradni psychologiczno-pedagogicznej itp. Jeżeli dziecko ma jakąś dokumentację medyczną, również warto zabrać ją ze sobą.
Należy pamiętać również o tym, że w przypadku terapii psychologicznej czy seksuologicznej psychologa/seksuologa obowiązuje tajemnica zawodowa. Tematy poruszane w gabinecie są poufne i specjalista nie może o nich rozmawiać bez zgody dziecka. Wyjątkiem są tutaj sytuacje, kiedy mamy do czynienia z zagrożeniem zdrowia lub życia dziecka czy kogoś z jego otoczenia. Ta kwestia często jest przyrównywana do dostępu do dokumentacji medycznej, do której rodzic ma prawo do 18 roku życia dziecka. W przypadku wizyt u psychologa taka zasada nie obowiązuje.